Öğrenen / Öğreten : Lider Öğretmen : ZÜMRE BAŞKANI OLMAK

11 Eylül 2018 Salı

ZÜMRE BAŞKANI OLMAK

ZÜMRE BAŞKANI OLMAK

Her eğitim ve öğretim yılının başlangıcında karşımıza çıkan ilk sorunlardan birisi de kim zümre başkanı olacak? ( Yeni yönetmeliklerle bu durum artık iki yılda bir karşımıza çıkacak.)

Bir öğretmen neden zümre başkanı olmak istemez? Yılın ilk toplantılarında çeşitli kaçış tekniklerinin uygulandığı, ‘ yıl boyu yaşanacak gizli rekabetlere mukabil en müstesna iltifatların terennüm edildiği’, kendi yetersizliğini ifade etmek olan "Ben yapamam hocam, ... Hocam daha iyi yapar." tarzından fikir tekliflerinin havada uçuştuğu zümre toplantıları nasıl kalıplaşmış olmaktan çıkabilir?

Bu tarz sorular, her sene başında öğretmenlerin zihninde birkaç tur atar. Gerçekten de bu kaçışların altındaki hakiki sebepleri merak etmiyor değiliz. Fakat bu soruyu her sorduğumda benzer cevapları almak, sonunda bazı şeylerin değişmesi gerektiği düşüncesini doğurdu bende. Bu hususta bu yazıyı kaleme alma ihtiyacı hissettim.

Geçmişten günümüze yönetmelikleri incelediğimizde zümre başkanlarının hangi kriterlere göre seçildiğine bakalım.

SOSYAL BİLİMLER LİSELERİ YÖNETMELİĞİ / FEN LİSELERİ YÖNETMELİĞİ

Zümre Başkanı: Zümre öğretmenleri, koordinasyon yeteneğini, verimliliğini, öğrenim durumunu ve kıdemini dikkate alarak kendi aralarından birini zümre başkanı seçerler.

İLKÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ

Zümre öğretmenler kurulu : (3) Zümre öğretmenler kurulu, öğretmenler kurulunda yapılacak çalışma planına uygun olarak eğitim ve öğretim yılı başında, ortasında, sonunda ve ihtiyaç duyuldukça toplanır. Toplantılar, zümre öğretmenleri arasından seçimle belirlenen öğretmenin başkanlığında yapılır.

ORTAÖĞRETİM KURUMLARI YÖNETMELİĞİ

Eğitim kurumu sınıf/alan zümreleri: MADDE 111 – Kurul, haziran ayında yapılacak toplantıda, eylül ayından itibaren geçerli olmak üzere 2 yıl süreyle kendi aralarından birini başkan seçer. Aynı şekilde yedek başkan belirlenir.

Eğitim kurumu sınıf/alan zümre başkanları kurulu: MADDE 112 – (1) Eğitim kurumu sınıf/alan zümre başkanları kurulu, sınıf/alan zümre başkanlarından oluşur. Kurul ilk toplantısında o eğitim öğretim yılı için kendi aralarından birini başkan seçer. Zorunlu bir durum olmadığı sürece eğitim ve öğretim yılı içinde sınıf/alan zümre başkanları kurulu başkanı değiştirilemez.

İlçe sınıf/alan zümreleri: MADDE 113 - (2) Zümreler, öncelikle gönüllü olanlar arasından olmak üzere, yapılacak seçimle aralarından birini eylül ayından itibaren iki yıl süreyle başkan seçerler. Aynı şekilde yedek başkan seçilir. Zorunlu bir durum olmadığı sürece zümre başkanı değiştirilemez. Kurumsallığı sağlamak için, bir önceki eğitim ve öğretim yılında zümre başkanlığı yapmış kişi aynı ilçede ise ilk toplantıya katılır.

İl sınıf/alan zümreleri: MADDE 114 - (2) Zümreler, öncelikle gönüllü olanlar arasından olmak üzere, yapılacak seçimle aralarından birini eylül ayından itibaren iki yıl süreyle başkan seçerler. Aynı şekilde yedek başkan seçilir. Zorunlu bir durum olmadığı sürece zümre başkanı değiştirilemez. Kurumsallığı sağlamak için, bir önceki eğitim ve öğretim yılında zümre başkanlığı yapmış kişi aynı ilde ise ilk toplantıya katılır.

Son dönemde zümre başkanı seçmenin ya da seçilmenin kriterleri gittikçe daraltılmıştır. Gönüllü olma, seçimle aralarından birini seçme… Peki, bu kriterler zümre başkanını seçmek için yeterli mi? Geçmişte ifade bulmuş: koordinasyon yeteneği, verimliliği, öğrenim durumu ve kıdemi… Neden bu kriterler göz önüne alınmaz?

Çünkü, öğretmenin gözünde zümre başkanlığının hiçbir değeri ve anlamı yoktur.Bu hale nasıl gelindi?Zümre başkanlığı neden yük oldu öğretmenin sırtında?

Çünkü yönetmelikleri ve görev tebliğlerini incelediğinizde bütün sorumluluğun zümre başkanına yüklendiğini göreceksiniz.İl zümre başkanı seçersiniz, en uzak ilçenin başkanı zümre başkanı seçilmiştir.Tüm masrafları kendi cebinden karşılar.İlçe zümre başkanını ilçe milli eğitim müdürlüğü seçmiştir bile.Okul zümre başkanı seçersiniz , bu işi kime yıksak diye bakılır.

Peki, il ve ilçe zümre başkanlarına emeklerinin karşılığı olarak 5 saat , okul zümre başkanına 2 saat aylık ek ders yazılsa kötü mü olur? Uzman öğretmen kavramı zümre başkanı seçerken neden dikkate alınmaz?Öğretmen sendikaları bu konu üzerine neden yoğunlaşmaz?

Zümrelerin etkili çalışabilmesi için zümre başkanlarının yapması gerekenler nelerdir peki?

Şöyle sıralayalım :rehberlik , kolaylaştırma ve destek, koordinasyon,takip , saygı,tanım,tereddüde düşülen konuların aydınlığa kavuşturulması,gerekli alt yapının sağlanması,organize etme,çalışmaların kontrol ve takibi,düşünce ve fikirlere saygı,görüş bildirme ,ortamı hazırlama ,araç-gereç sağlama ,motive etme ,olumlu ı̇letişim ,değer verme ,çözüm üretme ,arabuluculuk , yönlendiricilik ,hoşgörü ,samimiyet , ı̇yi ı̇lişkiler ,açık fikirlilik, dinleyici olma,…

Zümre başkanları ortak görüşleri karara bağlayıp uygulamaya koymalı , toplantıların amacına uygun olarak yapılması sağlanmalı, açıklanan her görüşe saygı duyulmalı, tartışılmalı, mesleki motivasyonun sağlanması için kararlar alınmalıdır , zümre başkanı liderlik vasıflarına hakim olmalıdır. Zümre arkadaşları ile aralarındaki sosyal ilişkilerini iyi tutmalı, eğitim-öğretimin kalitesini ve seviyesini artırmak için sürekli araştırmalı ve çaba sarf etmeli, zümre arkadaşlarını bu konuda teşvik etmelidir.

Zümre başkanları denetleyici olabilmeli, paylaşımcı olmalı , zümre başkanı kesinlikle ve kesinlikle diğer zümredeki öğretmenleri her konuda denetleye ve denetleme sonunda teklif de bulunmaya yetkilendirilmelidir , bugün uygulanan zümre başkanı seçiminde tamamen isteksizlik ve zorunluluk vardır. Zümre başkanlığı mutlaka cazip hale getirilmeli ve yetki verilmelidir. Zümre başkanları eğitimle ilgili konularda rahatça hareket edebilmeli. Öğretmenin ödüllendirilmesinde okul müdürü karar vermeden önce zümre başkanlarından fikirlerini alabilmelidir.

Sonuç ve Öneriler

Sonuç: Zümrelerde başarılı olmanın özlük haklarında iyileşmeye neden olmadığı ve bu durumun öğretmenlerin çalışma isteklerini olumsuz olarak etkilediği ortaya konulmuştur.

Öneriler:

1. Okul yöneticileri, zümrelerin oluşturulması ve yönetilmesi konularında etkin eğitimsel liderlik gösterebilmeleri için eğitime tabii tutulmalıdır.

2. Zümre başkanları, objektif ve bilimsel yeterliliği olanlara öncelik verilerek seçilmelidir.

3. Zümre başkanlarının özlük hakları pozitif yönde farklılaştırılmalıdır.

4. Zümre başkanlarına, öğretmenlerin kariyerlerinde yükselmelerini etkileme imkanı verilmelidir.

5. Okullarda zümre üyelerinin birlikte çalışmalarına imkân sağlayacak mekânlar oluşturulmalıdır.

6.Zümre çalışmaları konusundaki iyi örnekler paylaşılmalı, daha ileri çalışmalar yapılması konusunda tartışma ortamları oluşturulmalı ve varılan sonuçlar uygulamaya aktarılmalıdır.

7. Zümre üyeleri arasında işbirliği ve sinerjiyi geliştirmek için birlikte ders işleme ve güçlü yönlerden faydalanma sağlayacak ortamlar oluşturulmalıdır.